Mat 13 | BEF | STEP | Ana yupahi Yesu ana nohi he'miloto nagami hefuhu beletoga buto metoga minoloto boana'i kaga enelepilube'mu hu'ehina.

Matthew 13

Bouba nose'na biha'a foyagu tili hilina

Mk 4:1-9; Lk 8:4-8

1 Ana yupahi Yesu ana nohi he'miloto nagami hefuhu beletoga buto metoga minoloto boana'i kaga enelepilube'mu hu'ehina. 2 Ya nohigo babu boana'i ete le'mo bego hi'ahana yabe. Ya hago ai boti monelugu tito minago asaga boana'i enali hefuhu beletoga keheto ho tilete mine'ahana.

3 To Yesu babu bame ka ma luto lu epi'ehina: Bo mone mino'ehina ai foya'agu nose'na legeya'a tili hilube'mu bu'ehina yabe. 4 Ai ana nose'na legeya'a tili humo nobigo luga'a kapogu limo koko hu'ehigo namamagi ete fite ne'ahana yabe. 5 To luga'a nose'na legeya'a me'i nesi'asi ni'ito efahubago hu'ehinagu limo koko hu'ehina yabe. Ya hina nose'na legeya'amagi mele'isi belete ti'ahana yabe, to hena'mugope me'i keta huto meni'igo yabe. 6 Ya higo analo yege lo malago ana nose'na yegeuba lo hosopa noibe, hena'mugope lufusa'a me'i ema'alo melimi'ohuto yabe. 7 To nose'na legeya'a luga'a ufehe naga yafamagihi folagaha'anigu limo iloto tilata nehabe. Ya nehana enali ufehe yafamagi yamu'i gite ifi telata nehabe. 8 To luga'a nose'na legeya'a enali me'i foba huto nogoya hina melugu limo ilata nehabe. Ya hite tilete, enali legeya'a bati hite helata nehabe. Luga'amagi babu lite yafa ho figi gite legeya helata nehabe, luga'a nesi bati hite helata nehabe, to luga'amagi loefi monefi hite helata nehabe. 9 Ya luto lu epiloto Yesu lu'ehina: Lenali lenekesa ni'inogomo keheli bati hite kehelilo.

Yesu bame ka nolinamofihi hapa'a

Mk 4:10-12; Lk 8:9-10

10 To Yesuhi koko panana'a Yesutoga ete ma lite loka he'ahana: Henabe luto kai boana'magihi bame kaguti kaga lu noepine? 11 Ya nelago Yesu lu epi'ehina: Nani Hu'mamofihi Kapo'amofihi suguna ka yamofihi hapa'a lu hokolo hu lepolo'ohuna to lenali ya'ma kagaya keheli'ahabe. Aku'i enali'i ya'ma kamofihi meenelepise nohugo mekeheli'ahana. 12 Bo moneuba ana'ina li'ehilinaya Hu'mau mone'a hiti molo eminogo li babu luto lilata hilina'mu yabe. To bo moneuba ana'ina yanuga meli'ehilina koyapa'i li'ehilinana minigilina'mu yabe. 13 Bame ka nolunamofihi hapa'aya ya'ma hilata nehana ka'mu luto nolube. Enali enubu'anitu'i gili gili nehanaya ana'ina mana'a bu go fiya ite bu gelata menehabe. To enekesa'anitu'i kaga kehelilata nehanaya enali keheli fiya ite enekesa yigi bati hilata menehabe. 14 Ma boanato'i lu huto huto bo Aisaiyau kaga mone lu'ehinauba nose'na legeya'a li huto nohibe. Ai ma luto lu'ehina yabe:

Lenali kaga kehelilanaya
ana kaga hapa'a keheli fe melilana'mu yabe.
Lenali lenubutu gili gili hilanaya
ananamofihi mana'a bu go fiya ite
bu megalana'mu yabe.

Ma bona'magihi komopa'ani hekini loto

ni'ibe,

ya hu'ehigo

enekesa'aniuba kaga kehelilina'mu

kosele'i aho'ehibe.

To enali enekesa'ani negi no su ho'ehibe.

Ya hu'ehigo

enubu'aniuba ana'ina bu megalina'mu yabe,

to enekesa'aniuba

kaga mekehelilina'mu yabe,

to lataha'aniguti kaga mana'a

keheli fe melilana'mu yabe.

To enali nanitoga lele'mo bati hilibe lite

i behe hite enogo

nani enele'mo bati hiluna'mu yabe, luto

Hu'mau lu'ehina yabe.

16 Ya hu'ehinaya lenali lenegelo bilo. Lenubutiniuba ana'ina bu galibe. Lenekesatiniuba kaga kehelilibe. 17 Nani ma'naka luto lu nolepube. Koyapa'i babu lu huto huto bona'i hiti to komopa'anigu bati hina bona'magi ya'ma yatai lenali bu neganana bu galune lite hi'ahanaya enali bu mege'ahana yabe. To lenali yatai nekehelina kaga kehelilune lite hi'ahanaya mekeheli'ahana yabe.

Yesu nose'na biha'a hekolosemofihi bame ka'a lu yege ho'ehina

Mk 4:13-20; Lk 8:11-15

18 Bo moneuba nose'na legeya'a foya'agu tili nohinamofihi bame ka hapa'a lenali kehelilete ana bame kaloti mana'a lilo. 19 Asaga bona'i enali hetofa kaga kehelilete enali enekesa yigi bati menehana Satau hololu luto enalitoga nehetiloto enalilugu Hu'ma hetofa kaga nohekalana komopa'aniguti li he'milata nohibe. Ya'mamofihiya ai nose'na legeya'a kapogu limo koko nohinamofihi hapa'a yabe. 20 To nose'na legeya'a luga'a efahubago hinagu limo ilata nohibe, ya nohina suhiya bo moneuba kaga keheliloto ai mele'isi lito gelo bilata nohibe. 21 Ya hu'ehina ai lufusa'a me'i komopa'alo mebu'ehibe. Ya hu'ehigo ai nesi kanasi minoto hosopa ilata nohibe. Alihi bona'i luga'amagi Hu'mamofihi kaga'a lu sibina hilune'mu hilete enali ana bomofihi ketana li kofi etete foipana suhi babu lite li huto hi etalana'mu yabe. Ya hinogo ana bomofihi hetofa kaga kehelito minose'na'a mele'isi he'mi etolata nohibe. 22 To nose'na legeya'a ufehe yamu'ubago hinagu limo ito notinamoya ma huto ni'ibe. Bo moneuba mono ka kehelilago ma melugu faga efaha fe'nohuba loe lae hu etoto keta besigo ai ana bomofinuguti ma'naka legeya'a huto hulata menohibe. 23 To nose'na legeya'a me'i bati huto giliba'a hiti me'i ninagu limo ilata nohinamoya ma huto ni'ibe. Bo moneuba mono ka keheliloto ekesa yigi bati hu'ehina supo huto ai nose'na'a samahi tito li huto hulata nohina'a ni'igo to bo moneuba babu lito li huto hulata nohina'a ni'igo to bo moneuba nesi'asi lito li huto hulata ni'ina yabe.

Kifi'namagihi bame ka'ani

24 Yesu bame ka mone fato'i ma luto lu epi'ehina: Bo moneuba nose'na legeya'a bati'a foya'agu tili nohina'a huto Hu'mamofihi kapo'aya ni'ibe. 25 Ya hu'ehina mone sininugu asaga boana'i enubu'i ke su he'ahago bo moneuba kifina legeya'a lito oto ana fateha'a bomofihi foya'a folagaha'agu tili huloto bu fa nohibe. 26 To alihi ana nose'na foya'agu nina nose'na a'nose huto ni'igo buto bu gana ana foipa kifina hiti notigo bu go'ehina yabe. 27 To ana foyamofihi afo'afihi lili'nalo bo'amagi be gelete bite ma lite lu emi'ahana: Sipi bo, kai nose'na legeya'a mana'i hekolo'ahapi luto lutamoba hena hu'ahanogo foipa kifina foyakagu noligibe? 28 Ya lago ai lu epi'ehina: Enali fateha'nimagi hi'ahabe lu'ehina. Ya ligo enali li'ahana, bite ana foipa kifi'na su ti he'milo luto nokehelipi henabe luto nokeheline? 29 Ya lite loka hago ai foya afo'afu lu'ehina: O'e. Lenali foipa kifi'na bite li su ti he'milanaga nose'na hite li su tilana'mu yagi mebilo. 30 Kifi'na hiti nose'na hiti anagu he'minogo sibi sibi hite tilenogo alihi nose'na li nupa hiluta yupahi li gehe lilune. To nani ma luto lu lepiluna'mu yabe. Lili'nalo pana'ni, lenali foipa kifi'na li nupa hite sa gilo. Lali logogu galuta'mu yabe. To nose'na'aya li nupa hite noha'niluga malalo luto lu lepiluna'mu yabe.

Yatu nose'na legeya'amofihi bame ka'a

Mk 4:30-32; Lk 13:18-19

31 Yesu fato bame ka mone ma luto lu epi'ehina: Kokulumamofihi kapo'aya nose'na legeya'amofihi suhi luto ni'ibe. To ana nose'na legeya'a masiteti yabe lite lilata nehabe. Ana nose'na legeya'a bo moneuba lito foya'agu nokafabe. 32 Masiteti legeya'aya luga'a nose'na legeya'amagihi suhi luto sipina ma ni'ibe, ai lagaso'nasi ni'ibe. To ai ana nose'na hofa toto tiloto alihi tiloto'a asaga fato fato'mofihi nina nose'naya enebe noligibe. Ai yafa lolo hulago namamagi ete ana yafamofihi yaha'alo noha'ani ete gilata nehabe. Ya'ma kokulumamofihi kapo'a ana suhi huto hilibe.

Yisiti yabe nelananamofihi bame ka'a

Lk 13:20-21

33 Yesu fato bame ka mone lu epi'ehina: Kokulumamofihi kapo'aya yisiti yabe nelananamofihi suhi luto ni'ibe. A'i moneuba lito fala'ua magulu sipi'agu li tili hu mololoto li meyalo emalo huto li sibi sibi hulata nohibe. Ya nohigo aliha'a ana fala'ua'i yeye bito hofa tolata nohibe. Ya'ma kokulumamofihi kapo'a ana suhi huto huto hilibe.

Yesu kaga bame kagutigo lu'ehina

Mk 4:33-34

34 Yesu asaga kaga boana'i lu epi kagaya bame kagutigo lu epi'ehina yabe. Ai kaga mone lu hokolo huto lu meepi'ehina yabe. Ai bame kagutigo lu epiba epiba hu'ehina yabe. 35 Ai lu huto huto bo moneuba ma luto kaga lu'ehinamofihi mana ka'a huto hilibe'mu yabe:

Nani kaga lu noepito'nimo bame kagutigo
liluna'mu yabe,
Kaga koyapa'i me'mo li huto huto
molo'ehina
yana kanaguti fala kito minomo tito oto
yatai kana'alo hiti nina
nani lu lepiluna'mu yabe.

Foipa kifi'namofihi bame ka hapa'a Yesu lu yege ho'ehina

36 Yesu asaga boana'i he'mi epololoto nonuga ti'ehina. Ya higo koko panana'a aitoga elete ma li'ahana: Foipa kifi'na foyagu noliginamofihi hapa'a lu limibo. 37 To Yesu ka'anilo lu'ehina: Bo ai hetofa nose'na legeya'a foyagu tili hulata nohinaya Kokulumaguti limi'ehina Bo nohibe. 38 To foyamoya asaga ma me'i yabe. To bati nose'naya kokuluma kapolo boana'i yabe. To foipa kifi'naya enali Satahi boana'a yabe. 39 Ai fatehuba foipa kifi'na legeya'a tili nohina bomoya Satau yabe. To nose'na li nupa huse kana'aya ma me'i su halina kana'a suhi huto yabe. 40 To enali foipa kifi'na li nupa hite logogu negana ana suhi ma melugu li huto hilana'mu yabe. 41 Ai Kokulumaguti limi'ehina Bouba agelo'a enoho lifigo limite enali asaga'nauba bona'magihi hetofa hapa'ani li sibina nehilanana hiti to asaga bona'i foipa faipa suhi lite neminalana Hu'mamofihi kapo'aloti kaba hi'ehite enele'mo he'milana'mu yabe. 42 Ya hilete enali loba loba huto nina logogu enele'mo he'minogo bilete enagabu kumu behe behe baha baha ite sipi yibi hilete enabaga yogo'a henibe gofa hibe hilana'mu yabe. 43 Ya'mana yupahi Hu'mamofitoga komopa'ani melete minalana bona'i enalitoga yege legi huto Afo'anifihi hepa'aloti fi besa lo epalalina'mu yabe. To lenali bomagita lenekesa ni'inogomo keheli bati hite kehelilo.

Bouba efaha gu kumu melugu sa nohinamofihi bame ka'a

44 Efaha gu'i mone foyagu fala kite mele'ahana suhi luto Hu'mamofihi kokuluma kapo'aya ni'ibe. Bomouba bu goloto aku'i ifi notabe. Ya huloto ai sipi gelo bito buto asaga fe'noha'a epigo mina filago ai ana efatoti ana foya buto mina filata nohibe.

Fayaha'a fato fato'mofihi nina pesesu'i mina'amofihi bame ka'a

45 Bo moneuba pesesu'i hetofa hatofa'a mina filube luto sa sa hulata nohina'a huto Hu'mamofihi kapo'a ni'ibe. 46 Ai pesesu'i hetofa mina filoto ai buto asaga fe'noha'a fato bona'i noepito efaha nolibe. Ya huto ai efahi liloto i behe huto buto hetofa pesesu'i bu go'ehina lilata nohibe.

Faya gutalafamofihi bame ka'a

47 Ana huto kokuluma kapoya faya gutalafa melelete faya'i fato fato'mofihi tite bai netana'a huto ni'ibe. 48 Faya'i tite bai telago faya'na nehana bomagi li kefefa hite kehetoga libiti nemalabe. Ya hilete enali meto minelete faya'i bati'mofiha'a lapelugu li nemalabe. To bati mehina faya'i menose'mofihi ni'igomo enali he'milago bilata nehabe. 49 Ma me'i su halina yupahi ya'mana suhi hilina'mu yabe. Bati bona'magi folagaha'anigu bona'i foipa'a nehilana agelomagi ete enele'mo he'milana'mu yabe. 50 Ya hite sipi logo loba loba logogu enele'mo malalana'mu yabe. Ya hinogo ana sipi logogu sipi yibi bena nehite enabaga yogo'a henibe kolibe hilana'mu yabe.

Bomofihi yatai fe'noha'a hiti koyapa fe'noha'a hiti ni'ibe

51 To Yesu enoloka ho'ehina: Lenali asaga kaga lu nolepunamofihi hapa'a akeheli hokolo hite nekehelifihe? Ya ligo enali lu emi'ahana: O'yo. 52 Ya lago Yesu lu epi'ehina: Ya hu'ehigo asaga keya kaga enelepise bona'i enali kokulumamofihi kapo'alo kaga'mu enelepise lite akeheli su he'ahabe. Enali sipi nohi mone'mofihi afo'a legi hite nehabe. Ai situa noha'agu tiloto yuhufana hiti tafana hiti li munu munu huto lito fegutoga limilata nohina suhi lite nehabe.

Yesuhi Nasalete bona'magi enemegesa hu emi'ahana

Mk 6:1-6; Lk 4:16-30

53 Yesu asaga bame ka lu epi su holoto ana hepa'i he'miloto bufa hu'ehina. 54 To ai hepa'aga i behe huto buloto asaga boana'magihi Hu'mamofihi mono ka'a enali mono noha'anigu lu epi'ehina yabe. Ya nohigo enali topa helete ma lite li'ahana: Ya'ma bouba kaga keheli bati huse'na'a hiti to topa hose'na li huto huse'namofihi ka hapa'aba hiya'agati li'ehibe? 55 Yafa lolo huse bomofihi pana'amo nohifi fato bobe? Maliau ito'afu nohifi fato pana'mofihi ito'afube? To Yemesiu, Yosefeu, Simoniu, to Yutasiu ai gona'amo nehafi fato bomofihi enogona'ani nehabe? 56 To ai etali'agiba magu lali hiti neminanamo ni'ifi hena hibe? Ya'ma keheliya ise'na'a asaga'i ai hiyagati li'ehibe? 57 Ya lite lilete enali siko nehite ipakafa helete enemegesa hu emi'ahana. Ya hago Yesu ma luto lu epi'ehina: Lu yege hose bomofihi gi'a asaga hepatoga mino baga i'ehibe. Ya hu'ehina ai'a noho hepa'agu gi'a meni'ibe. 58 To ya'mu mana hepalugu Yesu sipi lili'na babu luto li hu enubulo memolo'ehina yabe. Hena'mugope enali Yesu li huto hinana'mufi to kaga lu epinalo enali keheli meemise mine'ahana yabe.